Bankaların karlılığı kısmen kurumsal kredi başvurularını ne kadar iyi analiz ettikleri ile belirlendiğinden, inceleme süreci risk yönetimi ile oldukça ilgilidir. Bankanın şirketin yaşayabilirliğini ve bir krediyi geri ödeme kapasitesini belirlemesine yardımcı olmak için, kredi başvurusu ve şirket analizinde birçok finansal, operasyonel, piyasa ve ekonomik faktörler tartılır.
Banka politikası ve kredi kriterleri
Banka politikası, kredi başvurularının değerlendirildiği çerçevedir. Bir şirket kredisi başvurusunda ilk adım, bankanın politikasına uygunluktur. Aksi takdirde bankalar, bir şirketi kredi almaktan derhal diskalifiye edebilir ve şirket analizini tamamen atlayabilir. Şirket kredisi başvurularına ilişkin banka politikasına bir örnek, bankanın sağladığı şirket türleri ve şirket kredileridir. Ayrıca bazı bankalar sadece belirli işletme kredisi türlerinde uzmanlaşarak bu kriter dışındaki kredi başvurularını geçersiz kılarlar. Ayrıca banka politikası, kredi türlerine bağlı olarak farklı analitik kriterler de belirleyebilir.
Banka yetkililerinin becerisi ve banka politikalarını yürütmeleri de kredi başvuru sürecinde önemlidir. Kredi memurları genellikle kredileri onaylamak için önceden belirlenmiş kriterleri takip eder. Bu bakımdan, kredi kriterleri, bir kredi başvurusunun detaylı değerlendirilmesi için uyulması zorunlu gereksinimlerdir. Kredi analizinin kademeleri değişebilir ancak genellikle belirli talimatlar ve kriterler takip edilir. “Kredi Vermenin Beş Adımı”na göre, bankalar krediyi onaylamadan önce aşağıdaki faktörlere bakar:
Kapasite: Bir krediyi geri ödemek için mevcut mali kaynaklar
Karakter: Profesyonel yetenek, geçmiş ve güvenirlilik
Teminat: Kredileri güvence altına almak için kullanılabilecek varlıklar
Sermaye: Halihazırda işletmeye yatırılmış olan kişisel ve diğer fonlar
Koşullar: İş geliri, gelir ve ticari potansiyel
Şirket performans faktörleri
Gelir, nakit akışı ve proje yönetiminden elde edilen finansal güç, kolaylaştırılmış operasyonlar, rekabetçi konumlandırma, finansal oranlar ve kurumsal değerleme, bir bankanın bir şirket kredisi düşünürken bakabileceği öğelerden sadece birkaçıdır. Diğer faktörler arasında kredinin boyutu, mevcut borç, kredi geçmişi, kredi kullanımı, iş planı, başvuru kalitesi ve başvuranın sunumu sayılabilir. Bunlar, meşgul bir işletme yöneticisinin banka finansmanı elde etmek için göz önünde bulundurması gereken koşullardır. Ancak özetle önemli olan bankaların kredi riskini nasıl yönettikleridir. Bir bankanın ölçebileceği belirli niteleyicilerden birkaçının örnekleri aşağıda verilmiştir:
Şirketin gerekli tüm belgeleri sağlama yeteneği
Toplam ortalama yıllık gelir yüzdesinin altında borç seviyesi
Şirket varlık değerinin yüzde birinin altında borç seviyesi
Kredinin, kârlılığı sağlamadaki potansiyeli ve olasılığı
Satıcılar, borç verenler ve kredi kuruluşları nezdinde güvenilirlik
Bankacılık geçmişi ve bankada tutulan varlıklar
Devlet vergi kanununa kanıtlanmış şirket uyumluluğu
Kredi şartlarına ve sözleşmelere uyum
Bankanın kendisi de, bir şirketin krediler için nasıl analiz edileceği konusunda bir başka faktördür. Bu, farklı bankaların farklı kredi gereksinimleri olabileceğine, beklentilerine, risk yapısına, banka politikasına, finansal ortama, ekonomik tahminlere, likiditeye vb. bağlı olarak bankayı, kredi başvurularının bazı yönlerinde daha katı veya daha yumuşak olmaya uygun hale getirebilir.
Bankalar tarafından kullanılan analitik araçlar
Analitik araçlar olmadan bir banka yetkilisinin, bir şirketin kredi başvurusunun banka politikasının gerektirdiği performans faktörlerini şirketin karşılayıp karşılamadığını belirlemede, çok az imkanı olacaktır. Birkaç analitik yöntem ve araç aşağıda listelenmiştir. Bu araçlar bankalar tarafından kullanılır ve banka yetkililerine öğretilir, böylece bir şirketin bir banka kredisini geri ödeme kabiliyeti açısından başarıyla çalışma yeteneği, daha doğru bir şekilde belirlenebilir.
Oran analizi
Nakit Akışı analizi
Operasyonel risk değerlendirmesi
Defter tutma değerlendirmesi
Başa baş analizi
Tahmin ve olasılık ölçümü
Çok değişkenli analiz
Yukarıdaki analitik araçların her biri, bir işletmenin performansının farklı yönlerini ölçmek için tasarlanmıştır. Hiçbir bir sistem veya ölçüm standardı bir şirketin değerlemesi, geri ödeme gücü, güvenilirliği, kârlılığı vb. hakkında tam bir tasvir sağlayamadığı için, birden çok analitik araç kullanılmalıdır.
KAYNAK.
Bu yazı, A.W.Berry tarafından yazılan Ağustos17, 2016 tarihli “How Banks Analyze Companies for Loans” adlı makaleden kısaltılarak alınmıştır. bizzmarkblog.com.