Makroihtiyati politika
Bireysel finansal kurumları sağlam tutmak yeterli değildir. Politika yapıcılar, finansal sistemi bir bütün olarak korumak için daha geniş bir yaklaşıma ihtiyaç duyarlar. Bu hedefe ulaşmak için makroihtiyati politika kullanabilirler.
Politika yapıcılar, geleneksel olarak, güvenli, sağlam ve yükümlülüklerini yerine getirebilmelerini sağlamak için bireysel finansal kurumlara, özellikle de genel halktan fon toplayan ticari bankalar gibi kurumlara odaklanmıştır.
Ancak küresel mali kriz, mikro ihtiyati politika olarak bilinen bu geleneksel yaklaşımın sınırlarını ortaya çıkardı. Politika yapıcılar, esas olarak bireysel firmalara odaklanarak, farkında olmadan sistem genelindeki finansal risklerin kontrolsüz bir şekilde büyümesine izin verdiler.
Krizden bu yana, birçok ülke finansal düzenleme ve denetime daha sistematik bir yaklaşım oluşturmak için araçlarını genişletiyor. Bu bütüncül yaklaşıma makroihtiyati politika denir.
Makroihtiyati politikanın amacı finansal istikrarı korumaktır. Finansal istikrar, finansal sistemin temel makroekonomik işlevlerini – özellikle öngörülemeyen olaylar, stres dönemleri veya yapısal çalkantı durumunda – yerine getirme yeteneğini belirtmek için kullanılan bir terimdir.
Küresel finansal kriz, ülkelerin finansal sisteme yönelik riskleri özel finansal politikalarla bir bütün olarak kontrol altına almaları gerektiğini gösterdi. Finansal istikrarı teşvik etme yetkisine de sahip olan birçok merkez bankası, makro ihtiyati politika çerçeveleri oluşturmak da dahil olmak üzere finansal istikrar işlevlerini geliştirmiştir. Makroihtiyati politikanın etkin bir şekilde çalışması için güçlü bir kurumsal temele ihtiyacı vardır. Merkez bankaları, sistemik riski analiz etme kapasitesine sahip oldukları için makroihtiyati politika yürütmek için iyi bir konumdadır. Ayrıca, genellikle nispeten bağımsız ve özerktirler. Birçok ülkede, yasa koyucular makro ihtiyati yetkiyi merkez bankasına veya merkez bankası içindeki özel bir komiteye atamışlardır. Makro ihtiyati politikayı uygulamak için kullanılan model ne olursa olsun, kurumsal yapı, finans sektörünün muhalefetine ve siyasi baskılara karşı koyacak ve makro ihtiyati politikanın meşruiyetini ve hesap verebilirliğini tesis edecek kadar güçlü olmalıdır. Politika yapıcılara net hedefler ve gerekli yasal yetkiler verilmesi sağlanmalı ve diğer denetleyici ve düzenleyici kurumların işbirliği teşvik edilmelidir. Sistemik güvenlik açıklarının analizi ve makro ihtiyati politika eylemiyle eşleştirilerek oluşturulan bu yeni politikayı işlevsel hale getirmek için özel bir politika sürecine ihtiyaç vardır. COVID-19 pandemisine yanıt olarak birçok ülke, finansal sistemdeki stresleri absorbe etmek ve ekonomiye kredi sağlanmasını desteklemek amacıyla diğer politikaları tamamlamak için makroihtiyati tamponları gevşetti
Makroihtiyati politikalar nelerdir ve neden bunlara sahibiz?
Makroihtiyati otoriteler finansal sistemi izler ve riskleri ve zayıflıkları belirler. Bu tür riskleri ve güvenlik açıklarını ele alan politikalar uygulamaya konabilir ve bunların daha fazla birikmesini ve finansal sistem genelinde yayılmasını sınırlayabilir.
Başka bir deyişle, risklerin finansal sistemi daha geniş bir şekilde etkilemesini veya sistematik hale gelmesini önlemek için politikalar uygulanabilir.
Sistemik risk gerçekleşirse, finansal sistem tarafından gerekli finansal ürün ve hizmetlerin sağlanması, ekonomik büyümenin ve insanların refahının önemli ölçüde etkilendiği bir noktaya kadar bozulabilir.
Bu etkiler, 2007 yılında başlayan ve Avrupa’daki birçok ülkeyi etkileyen resesyonlar ve birçok bankanın desteklenmesi gereken finansal krizde görüldü.
Dolayısıyla, özünde makroihtiyati politikalar finansal istikrarı desteklemek için vardır. İstikrarlı ve sağlam bir finansal sistemimiz varsa, şoklara dayanmak ve finansal krizlerin en kötü etkilerinden kaçınmak için daha iyi bir konumda olunur. Sistemik riske yol açabilecek risk örnekleri
• Varlık fiyat balonlarının oluşması. Konut gibi varlıkların fiyatları gerçek değerlerinin çok üzerine çıktığında bu fiyatların ani bir düşüş yaşaması tehlikeler yaratır.
• Bankaların aşırı risk alması
• Aşırı şirket veya hane borcu
Yetkililer bu politikalara dayanarak ne gibi önlemler alıyor?
Yetkililer (genellikle merkez bankaları). riski doğrudan ele almak için tasarlanmış, bir dizi önlem alabilirler
Örneğin, finansal kuruluşların (tipik olarak bankaların) – öngörülemeyen olaylar ve şoklarla başa çıkmak için – ekstra sermaye ayırmaları gerekebilir ve bu sermaye tamponları zamanla değişebilir ve bazı kurum türleri için daha büyük olabilir.
Bu, özellikle, başarısızlıkları, finansal sistem genelinde önemli bir dalgalanma etkisine neden olacak sistemik olarak önemli olan kurumlar için geçerli olabilir.
Alternatif olarak, makro ihtiyati politikalar, örneğin ipotek kredisi koşullarını belirleyerek finansal kurumların faaliyetlerine kısıtlamalar getirebilir. Örneğin, ev alıcılarının bir evin maliyetine veya gelirlerine kıyasla borç alabilecekleri miktara bir sınır konulabilir. Bu üst limitler, hızla artan konut fiyatları ve buna bağlı ipotek borçları olan bir konut piyasasını soğutmak için kullanılabilir.
AB’de makro ihtiyati otoriteler kimlerdir?
• Avrupa Merkez Bankası
• Avrupa Sistemik Risk Kurulu
• 28 Üye Devletin ulusal yetkili makamları – tipik olarak merkez bankaları veya mali denetim makamları.
Bir bakışta: finansal sistem nedir?
Bir etkileşim ağı
Finansal sistem, farklı aktörler arasında karmaşık bir bağımlılıklar ve etkileşimler ağına sahiptir.
Bankalar ve sigorta şirketleri
Bankalar ve sigorta şirketleri, borç vermek veya yatırım yapmak isteyenlerden borç almak isteyenlere fon yönlendirerek aracılık yapmaktadır.
Piyasalar
Tahvil ve para piyasaları gibi finansal piyasalar da borç alanlar ile borç verenleri doğrudan bir araya getirir.
Ödeme sistemleri
Bu arada, ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemleri, finansal piyasalarını birbirine bağlayarak, para ve finansal varlıkların güvenli akışını sağlar.
sayral.com 